donderdag 20 augustus 2009

Toekomst voor het Kritisch Literatuur Lexicon

Welke Neerlandicus herinnert zich niet ooit met die bruine mapjes te hebben staan rommelen? Goed opletten dat je wel het juiste mapje meenam, dan de ellende van het kopiëren van losse blaadjes, maar uiteindelijk liep je weg met alles wat je wilde weten over die ene auteur die het onderwerp was van je eerstvolgende college. Wat was je blij met het bestaan van dit lexicon...

Het Kritisch Literatuur Lexicon liep zijn tijd zo ver vooruit dat het soms lastig was. Het losbladige format is bij uitstek geschikt voor een digitale informatiesamenleving, maar op papier wil het nog wel eens tot ongemak leiden. Zojuist heb ik mijn eigen lexicon weer een beetje bijgewerkt: de artikelen van 2008-2009 heb ik eraan toegevoegd. Als redacteur is het natuurlijk al erg dat je vier afleveringen laat liggen, maar dat valt in het niets vergeleken van de meeste andere geabonneerden. Die doen die moeite vaak helemaal niet meer: iedere abonnee die ik spreek, verontschuldigt zich voor zijn of haar grove nalatigheid in het invoegen van de juiste lemma's. Erger nog is dat docenten van middelbare scholen mij vertellen dat hun leerlingen zo'n papieren lexicon echt niet meer zien staan: in hun wereldbeeld bestaat papier eigenlijk allang niet meer.

En toch is dat jammer. Met het lexicon bezitten we een zeer rijke bron aan relevante informatie: het KLL is de wikipedia van de moderne literatuur. In het afgelopen jaar verschenen er relevante stukken over beroemde schrijvers als J. Bernlef, Andreas Burnier, Tom Lanoye, Bert Schierbeek, Simon Carmiggelt, Jan-Willem Anker, Marjolijn Februari, Arnon Grunberg, Marjoleine de Vos, Koen Peeters en Joke van Leeuwen. Het zijn stuk voor stuk hoogstaande publicaties die heel veel meer informatie en duiding te bieden hebben dan wat er momenteel op het web te vinden is.

Goed nieuws dus dat de uitgever op dit moment bezig is met een poging om het lexicon te digitaliseren. Sinds enige maanden circuleert er onder bibliotheken, scholen en abonnees een proefversie, waarmee gebruikers kunnen kijken of ze een digitaal abonnement willen nemen. Als er voldoende belangstelling is, zal het project worden doorgezet. Het lexicon werkt dan volgens hetzelfde principe als Literom: beschikbaar in bibliotheken met een licentie, maar het zal ook bereikbaar zijn voor thuis zoekende studenten die een artikel willen downloaden.

Ik zie visioenen van honderden leerlingen en studenten die het lexicon opnieuw ontdekken: mondelinge tentamens die ineens wél over de boeken gaan, werkstukken zonder copy-paste-verwijzingen naar wikipedia en studenten die de bibliotheek induiken om al die andere artikelen over deze auteurs op te zoeken. Het Kritisch Literatuur Lexicon zal de wet van de remmende voorsprong omzetten in een hernieuwde voorsprong: informatie van hoge kwaliteit, digitaal beschikbaar. Wat wil een student nog meer?

Kijk voor de proefversie: http://kll.doejezo.eu/

1 opmerking:

  1. Een prachtig initiatief, maar het lijkt een stille dood te zijn gestorven. Is er enig zicht op een doorstart? Waarop is het stukgelopen? Ooit heb ik de uitgever benaderd met de vraag of men de toegang niet op dezelfde wijze kon regelen als Biblion en de krantenbank dat doen: met een ip-adres als filter. Niets meer van gehoord.

    Zonde, want wij hebben het systeem wél op orde, maar het kost ons veel tijd en papier om leerlingen de artikelen te laten lezen. Dat leidt overigens wel degelijk tot betere resultaten.

    Wat let ons om de (meest courante) artikelen te digitaliseren en binnen de eigen - gesloten - leeromgeving aan de leerlingen ter beschikking te stellen? Heeft iemand hier ervaring mee?

    Peter Lindenburg

    BeantwoordenVerwijderen